De Franse nationale gezondheidsdatabase: Een kans om real-world bewijs te produceren voor het Early Access Program?

Een belangrijke pijler van het MAP is de verplichting om real-world data (RWD) te verzamelen via het Protocole d'Utilisation Thérapeutique et de Recueil des Données (PUT-RD). De PUT-RD is ontworpen om kritieke klinische en demografische informatie vast te leggen over patiënten die profiteren van vroege toegang en vertrouwt op ziekenhuisartsen om de formulieren in te vullen, met een financiële vergoeding van de sponsor.

De PUT-RD vereist momenteel de verzameling van een breed scala aan variabelen, waaronder patiëntkenmerken, medische geschiktheids- en niet-geschiktheidscriteria, en ziektegerelateerde gegevens, zoals diagnose, eerdere behandelingen en comorbiditeiten. Gegevens over de behandeling, inclusief dosering, gelijktijdige behandelingen en tijdelijke of permanente onderbrekingen van de behandeling, zijn ook vereist. Werkzaamheidsgegevens moeten worden aangepast aan de specifieke medicatie en zowel objectieve criteria als, indien van toepassing, door de patiënt gerapporteerde uitkomsten (PRO's) bevatten, zoals kwaliteit van leven of symptoombeoordelingen met behulp van gestandaardiseerde vragenlijsten. Bovendien worden tijdens de behandeling veiligheids- en tolerantiegegevens verzameld, waaronder bijwerkingen en speciale situaties. Deze gegevens worden op meerdere punten verzameld, waaronder het starten van de behandeling, de follow-up en bij het definitief stopzetten van de behandeling.

De gegevens die via de PUT-RD worden verzameld, zijn cruciaal voor het evalueren van de werkzaamheid, veiligheid en gebruik in de praktijk. Ze vormen de basis voor beslissingen van de HAS en het Franse nationale agentschap voor de veiligheid van geneesmiddelen en gezondheidsproducten (ANSM) met betrekking tot EAP-verlengingen, evenals beslissingen over terugbetalingen en prijsbeoordelingen door de Transparantiecommissie.

Zowel de HAS als de belanghebbenden in de sector erkennen echter dat het huidige systeem te handmatig, complex en tijdrovend is. Uitdagingen zoals beperkte middelen, gefragmenteerde systemen en de afhankelijkheid van ziekenhuisartsen die PUT-RD-formulieren vaak buiten de reguliere werkuren invullen, hebben bijgedragen aan een gemiddeld volledigheidspercentage van slechts 65% van de gegevens, wat aanzienlijk lager is dan de doelstelling van 90% van de HAS. Deze tekortkomingen ondermijnen de bewijskracht van EAP-gegevens, die van cruciaal belang zijn voor het waarborgen van de patiëntveiligheid en het ondersteunen van vergoedingsbeslissingen.

LEEM (Les Entreprises du Médicament), de vertegenwoordiger van de sector, heeft een witboek opgesteld waarin verschillende barrières worden belicht die deze problemen verergeren:

• Complexe en inconsistente processen: Elke industriële sponsor ontwikkelt zijn eigen systeem voor het vastleggen van gegevens, wat resulteert in duplicatie en verwarring.
• Ondoorzichtige overeenkomsten: Gebrek aan transparantie tussen de industrie en ziekenhuizen met betrekking tot compensatie en datagebruik zorgt voor inefficiënties.
• Gefragmenteerde platforms: Beperkte interoperabiliteit ontmoedigt betrokkenheid en samenwerking.
• Tekort aan geschoold personeel: Er is een opmerkelijk gebrek aan klinische onderzoeksmedewerkers en datamanagers, vooral buiten de grote universitaire ziekenhuizen.

De SNDS verzamelt ziektekostenverzekeringsclaims voor ziekenhuisverblijven en ambulante zorg over bijna de hele bevolking, naast sterftegegevens (inclusief doodsoorzaak) en sociaal-demografische informatie. De database wordt continu bijgewerkt voor poliklinische claims en jaarlijks voor ziekenhuisclaims. Alle vroegtijdige toegangsbehandelingen die door ziekenhuizen worden aangeboden, zijn traceerbaar in de SNDS als ze worden vergoed door de nationale ziektekostenverzekering (d.w.z. als ze niet gratis worden verstrekt). Dit opent de mogelijkheid van automatische extractie van belangrijke variabelen die momenteel in het PUT-RD worden gevraagd, zoals:

• Demografische gegevens van patiënten (leeftijd, geslacht, regio, comorbiditeiten)
• Behandelingsgegevens, inclusief eerdere of gelijktijdige behandelingen, behandelingsduur en geschatte doses

Hoewel sommige variabelen (bijv. PRO's of biologische resultaten) niet beschikbaar zijn, dekt de SNDS nog steeds een aanzienlijk deel van wat de HAS essentieel acht voor contextuele analyse. Bovendien kan de SNDS ook worden gebruikt om ongewenste voorvallen te identificeren, zoals blijkt uit het werk van de openbare groep EPI-PHARE. 

Kortom, de SNDS kan het repetitieve, beschrijvende deel van het gegevensverzamelingsproces automatiseren, waardoor ziekenhuizen worden bevrijd van een grote administratieve last en de volledigheid en vergelijkbaarheid worden verbeterd. Een bijzonder veelbelovend gebruik van SNDS-integratie is het vergelijken van patiënten die EAP-medicijnen krijgen met patiënten die standaardzorg krijgen. Omdat SNDS-records voor de hele populatie gelden, maken ze het volgende mogelijk:

• Overeenkomen van behandelde patiënten met vergelijkbare controles
• Evaluatie van de effectiviteit in de praktijk ten opzichte van bestaande behandelingen
• Beoordeling van het gebruik van zorgmiddelen, het aantal ziekenhuisopnames en de kosteneffectiviteit

Voortbouwend op de haalbaarheidsstudie heeft de HAS een prototype van een geautomatiseerde rapportagetool ontwikkeld die is ontworpen om gestructureerde samenvattingen van het EAP-gebruik te genereren met behulp van SNDS-gegevens. Deze rapporten bevatten momenteel belangrijke statistieken zoals:

• Het aantal behandelde patiënten per indicatie
• Demografische gegevens en comorbiditeiten van patiënten
• Een beschrijving van de instelling van het voorschrift

Toekomstige iteraties van de tool zouden de mogelijkheden kunnen uitbreiden met doseringsschatting, follow-upduur, persistentie van de behandeling en interactieve visualisatiedashboards voor besluitvormers. Het automatiseren van deze rapporten zou de feedbackcycli aanzienlijk verminderen, waardoor bijna realtime bewaking en continue optimalisatie van EAP-beheer mogelijk wordt.

Het regelgevend toezicht kan ook worden verbeterd door middel van gedeelde dashboards tussen agentschappen, waardoor het volgende wordt vergemakkelijkt:

• Monitoring van lopende EAP's
• Vroegtijdige detectie van veiligheidssignalen
• Datagestuurde aanbevelingen voor de overgang van geneesmiddelen naar reguliere vergoedingstrajecten

De goedkeuring van de SNDS en de rapportagetool staat nog ter discussie. Na een openbare raadpleging begin 2025 wachten de belanghebbenden nog steeds op de definitieve conclusies van de HAS over de implementatie ervan.

EAP's blijven een hoeksteen van het Franse beleid voor het bevorderen van innovatie en het waarborgen van tijdige toegang tot behandelingen, met name voor geneesmiddelen voordat ze op de markt worden gebracht. De gegevensverzameling die nodig is om de werkzaamheid en veiligheid van geneesmiddelen te beoordelen, heeft echter te maken gehad met aanzienlijke uitdagingen, wat een aanzienlijke last vormt voor zowel clinici als de industrie.

De SNDS biedt een transformerende mogelijkheid om de RWD-verzameling te stroomlijnen en op te schalen, waarbij gefragmenteerde handmatige rapportage wordt vervangen door continue, geautomatiseerde bewaking. Door klinische, administratieve en populatiegegevens te integreren, heeft Frankrijk het potentieel om Europa te leiden op het gebied van real-world evidence-driven regelgevingspraktijken.

Om deze visie te realiseren, moeten belanghebbenden uit de industrie en instellingen hun inspanningen op het gebied van bestuur, data-infrastructuur en opleiding van personeel op elkaar afstemmen. Vereenvoudiging, transparantie en automatisering zijn niet langer optioneel; ze zijn essentieel voor het behoud van de geloofwaardigheid en efficiëntie van het MAP-kader.